Στις 30 Μάϊου 2022 πραγματοποιήθηκαν με επιτυχία οι πρώτες επεμβάσεις ένθεσης του νέου εμφυτεύσιμου μικροσκοπικού τηλεσκοπίου στην Ελλάδα, από τους χειρουργούς οφθαλμιάτρους κ.κ. Δημήτρη Παναγιωτίδη και Παντελή Α. Παπαδόπουλο στο Μetropolitan Hospital. Το SING IMT (Small Incision New Generation Implantable Miniaturized Telescope) κατασκευάζεται στις ΗΠΑ από τη Samsara Vision Group και αποτελεί ένα μικροσκοπικό σύστημα βασιζόμενο στην αρχή του τηλεσκοπίου του Γαλιλαίου. Το ΙΜΤ μεγεθύνει την εξωτερική εικόνα και την προβάλλει στα υγιή σημεία του περιωχρικού αμφιβληστροειδούς, προσφέροντας βελτίωση της όρασης σε επιλεγμένους ασθενείς. Προς το παρόν ενδείκνυται για τις περιπτώσεις ασθενών με πολύ χαμηλή οπτική οξύτητα λόγω ηλικιακής εκφύλισης ωχράς κηλίδας ξηρού ή παραγωγικού τύπου, αν αυτή είναι σταθεροποιημένη για τουλάχιστον ένα εξάμηνο χωρίς ενδοβολβικές ενέσεις. Εμφυτεύεται στον έναν οφθαλμό, συνήθως σε αυτόν που έχει την καλύτερη όραση.
Κριτήρια επιλογής ασθενών
Τα κριτήρια επιλογής και καταλληλόλητας για ένθεση ΙΜΤ συνοψίζονται στον παρακάτω πίνακα.
Ενδείξεις
- Ηλικιακή εκφύλιση ωχράς κηλίδας προχωρημένου σταδίου
- Με γεωγραφική ατροφία ή δισκοειδής ουλή στην ωχρά
- Με καλή περιφερική όραση στο μάτι που δεν θα τοποθετηθεί το ΙΜΤ
- Έμφακος ασθενής με ή χωρίς καταρράκτη
- Ηλικία > 55 έτη
- Βάθος πρόσθιου θαλάμου > 2,5 χιλ.
- Οπτική οξύτητα μεταξύ 20/800 και 20/80 και στους δύο οφθαλμούς
- Χωρίς παθολογικά ευρήματα στον κερατοειδή και στο οπτικό νεύρο
- Βελτίωση στον πίνακα ETDRS τουλάχιστον 5 γραμμάτων με το δοκιμαστικό τηλεσκόπιο
- Ασθενείς με ικανό δείκτη νοημοσύνης και ισχυρό κίνητρο για βελτίωση της όρασης
- Ασθενείς που δέχονται και είναι ικανοί να παρακολουθήσουν την εκπαίδευση αποκατάστασης της όρασης μετεγχειρητικά.
Αντενδείξεις
- Εν ενεργεία χοριοειδική νεοαγγείωση εντός των τελευταίων 6 μηνών
- Ιστορικό αυξημένης ΕΟΠ μετά από χρήση κορτιζόνης
- Μη ελεγχόμενο γλαύκωμα ή ΕΟΠ > 22mmHg
- Ιστορικό άλλων παθήσεων αμφιβληστροειδούς ή αγγείων αυτού
- Δυστροφίες κερατοειδούς
- Φυσαλιδώδης κερατοπάθεια
Προηγούμενη επέμβαση καταρράκτη αποτελεί προς το παρόν σχετική αντένδειξη, μέχρι τη συλλογή αποτελεσμάτων από ικανό αριθμό περιστατικών. Προβλέπεται ότι μελλοντικά η αντικατάσταση ενδοφακού με τον ΙΜΤ δεν θα αποτελεί αντένδειξη. Mε αυτό τον τρόπο, χιλιάδες ασθενείς με εκφυλιστική ωχροπάθεια θα μπορέσουν να βελτιώσουν την όρασή τους κατά τουλάχιστον ένα ή δύο δέκατα.
Η μέτρηση της οπτικής οξύτητας γίνεται με οπτότυπα που περιλαμβάνουν τον πίνακα ETDRS για μακριά. Ο ασθενής εξετάζεται στη συνέχεια με ένα εξωτερικό τηλεσκόπιο που προσομοιώνει την εικόνα που θα έχει μετά την εμφύτευση του ΙΜΤ. Αν η όραση βελτιώνεται κατά τουλάχιστον 5 γράμματα στον πίνακα, τότε θεωρείται υποψήφιος για εμφύτευση ΙΜΤ.
Ο/η ασθενής θα πρέπει να είναι σε θέση να έρθει στις επανεξετάσεις και να παρακολουθήσει τη μετεγχειρητική εκπαίδευση από ειδικό συνεργάτη της κλινικής. Η εκπαίδευση αυτή θα τον/ τη βοηθήσει να μάθει να χρησιμοποιεί καλύτερα τις δυνατότητες του ΙΜΤ.
Τo Εμφυτεύσιμο Μικροσκοπικό Τηλεσκόπιο
Η συσκευή ένθεσης TSERT SI διευκολύνει πολύ την εμφύτευση του ΙΜΤ
Τα πρώτα περιστατικά εμφύτευσης ΙΜΤ με Femtosecond Laser στον κόσμο πραγματοποιήθηκαν στην Αθήνα
Χειρουργική Τεχνική
Η τομή, λόγω του μεγέθους της (7,5-8,0 χιλ.), δημιουργήθηκε στο σκληρό, 1,0-1,5 χιλιοστό πίσω από το σκληροκερατοειδές όριο. Για την επέμβαση αυτή χρησιμοποιήθηκε από τον χειρουργό οφθαλμίατρο Παντελή Παπαδόπουλο, για πρώτη φορά παγκοσμίως, η τεχνική FLACS (Femtosecond Laser Assisted Cataract Surgery). Η διάμετρος της καψουλοτομής που πραγματοποιήθηκε με το Femtosecond Laser ήταν 5,6, 5,8 και 6,0 χιλιοστά στα πρώτα περιστατικά. Μετά την αφαίρεση του πυρήνα με φακοθρυψία και την πλύση/αναρρόφηση των φακαίων μαζών, η τομή επεκτάθηκε από τα 2,2 στα 8,0 χιλιοστά. Η εμφύτευση του ΙΜΤ πραγματοποιήθηκε με ένα ειδικό εργαλείο, τη συσκευή μιας χρήσης Tsert SI (Vision Care). Το ΙΜΤ εμφυτεύθηκε εντός του περιφακίου σε όλα τα περιστατικά. Στη συνέχεια, έγινε συρραφή της τομής με ράμμα 10-0, διενέργεια περιφερικής ιριδεκτομής και έγχυση αντιβιοτικού ενδοθαλαμικά. Εφαρμόστηκε πιεστική επίδεση. Η μετεγχειρητική αγωγή ήταν η κλασική αγωγή που δίνεται σε επεμβάσεις καταρράκτη με την προσθήκη κυκλοπληγικών φαρμάκων για 15-20 μέρες. Τα κυκλοπληγικά φάρμακα, αποσκοπούν στη μείωση φλεγμονής από την ίριδα τις πρώτες μέρες από την επαφή με το ΙΜΤ.
Σκληρική τομή 7,5 – 8,0 χιλιοστών
Στιγμιότυπο από την ένθεση του ΙΜΤ στο περιφάκιο
Το ΙΜΤ εμφανίζεται καλά επικεντρωμένο εντός του περιφακίου
Η τελική φάση του χειρουργείου. Διακρίνεται η περιφερική ιριδεκτομή
Μετεγχειρητική πορεία
Μέχρι την ημέρα της τελικής συγγραφής αυτού του άρθρου, είχαν πραγματοποιηθεί συνολικά 7 επεμβάσεις ένθεσης ΙΜΤ στην Α’ Οφθαλμολογική Κλινική του Metropolitan Hospital, με τη συμμετοχή του κ. Δ. Παναγιωτίδη από το Metropolitan General σε 2 περιστατικά. Το ΙΜΤ τοποθετήθηκε μέσα στο περιφάκιο σε όλες τις περιπτώσεις χωρίς επιπλοκές. Πάρα τη σχετική βαρύτητα της επέμβασης, οι περισσότεροι ασθενείς είχαν καθαρούς κερατοειδείς, χωρίς ιδιαίτερες αντιδράσεις στον πρόσθιο θάλαμο τις πρώτες μετεγχειρητικές ημέρες. Δεν παρατηρήθηκε κάποια σοβαρή υπερτονία ή κάποια σημαντική φλεγμονή στον πρόσθιο θάλαμο μετεγχειρητικά. Στην πλειοψηφία, το πρόσθιο άκρο του ΙΜΤ είναι ορατό και προβάλλει μέσα από την κόρη. Σε γενικές γραμμές, οι περισσότεροι ασθενείς είναι ικανοποιημένοι από τη βελτίωση της όρασής τους στο μάτι που έχει εμφυτευθεί το τηλεσκόπιο. Η βελτίωση αυτή συμβαδίζει απόλυτα με την πρόβλεψη που έγινε προεγχειρητικά στην προσομοίωση με το εξωτερικό τηλεσκόπιο. Στην ικανοποίηση του ασθενή, πολύ σημαντικό ρόλο παίζει και η καλή περιφερική όραση του άλλου οφθαλμού. Γι’ αυτό και θα πρέπει να γίνεται πολύ αυστηρή επιλογή, λαμβάνοντας υπόψη και την ποιότητα της περιφερικής όρασης του άλλου οφθαλμού. Ο δείκτης νοημοσύνης και η θέληση για καλύτερη όραση συγκαταλέγονται ανάμεσα στα βασικά προτερήματα του προφίλ του καλού υποψήφιου ασθενούς που θα μείνει ικανοποιημένος από την εμφύτευση αυτού του βοηθήματος.
Η εμφάνιση του οφθαλμού την 1η μετεγχειρητική ημέρα
Μέχρι στιγμής έχουν εμφυτευθεί παγκοσμίως περισσότερα από 70 ΙΜΤ. Η πρώτη εμφύτευση στις ΗΠΑ πραγματοποιήθηκε πριν από μερικές εβδομάδες στα πλαίσια της κλινικής μελέτης του FDA. Τα επίσημα αποτελέσματά μας θα ανακοινωθούν μέσα στους επόμενους μήνες σε διεθνή περιοδικά και συνέδρια.
Ο κ. Παντελής Α. Παπαδόπουλος είναι διευθυντής της Α΄ Οφθαλμολογικής Κλινικής και της Μονάδας Προηγμένης Οφθαλμολογικής Μικροχειρουργικής του Metropolitan Hospital. Είναι επίσης ιδρυτής του Οφθαλμολογικού Κέντρου ”Ophthalmo-Check”.
Ο κ. Δημήτριος Παναγιωτίδης είναι διευθυντής του Κέντρου Ωχράς Κηλίδας και συνεργάτης του Metropolitan General.
