Συντάκτης
Osama Hussein et al. Eye (2025) 39:2518–2526
Η παραπάνω μελέτη αποτελεί μια συστηματική ανασκόπηση και μετα-ανάλυση που αποσκοπεί στη διερεύνηση της αποτελεσματικότητας της επέμβασης καταρράκτη στη μείωση της ενδοφθάλμιας πίεσης και της μείωσης του αριθμού των φαρμάκων σε γλαυκωματικούς ασθενείς. Αναλύθηκε η επίδραση της φακοθρυψίας με βάση τόσο την απόλυτη μείωση της ενδοφθάλμιας πίεσης (ΙΟΡ) όσο και την ποσοστιαία μείωσή της στους 12 και 24 μήνες, εστιάζοντας κυρίως σε μελέτες RCT. Συμπεριλήφθηκαν συνολικά 41 μελέτες που πληρούσαν τα απαραίτητα κριτήρια. 18 από αυτές αφορούσαν ασθενείς με γλαύκωμα κλειστής γωνίας (ACG) και 23 με γλαύκωμα ανοιχτής γωνίας (OAG). Όλες οι μελέτες είχαν μια ελάχιστη παρακολούθηση 12 μηνών. Τα αποτελέσματα της μετα-ανάλυσης έχουν ως εξής: η ποσοστιαία μείωση της ΙΟΡ για το ACG στους 12 μήνες ήταν 35.22% (95% CI:27.15–43.28%, p < 0.001).
Στους 24 μήνες, η IOPR% μειώθηκε στο 27.47% . Παρατηρήθηκε δε μεγάλη ετερογένεια στα αποτελέσματα των μελετών. Για το OAG η IOPR% μείωση ήταν 19.85% (95% CI: 14.28-25.42%, p < 0.001) στους 12 μήνες και 16.95% (95% CI: 12.50–21.40%, p <0.001) στους 24 μήνες. Και σε αυτήν την κατηγορία παρατηρήθηκε μεγάλη ετερογένεια. Όταν δεν συμπεριλήφθηκαν στην ανάλυση οι μελέτες που ευθύνονταν για την ετερογένεια αυτή, τότε τα ποσοστά ήταν 36.30% και 32.90% στο ACG γκρουπ, 13.31% και 15.83% στο OAG γκρουπ στους 12 και 24 μήνες, αντίστοιχα. Η απόλυτη μείωση της ΙΟΡ ανάμεσα στους ασθενείς με ACG, στους 12 μήνες ήταν −9.51mmHg (95% CI: −12.22 με −6.79mmHg, p < 0.001), ενώ στους 24 μήνες ήταν −6.37 mmHg (95% CI: −10.74 με −2.00mmHg, p < 0.001). Στους ασθενείς με OAG παρατηρήθηκε απόλυτη μεταβολή ΙΟΡ −4.58mmHg (95% CI: −5.95 to −3.21 mmHg, p < 0.001) στους 12 μήνες και −3.83mmHg (95% CI: −5.18 με −2.49mmHg, p < 0.001) στους 24 μήνες. Παρατηρήθηκε και στην περίπτωση αυτή μεγάλη ετερογένεια στις τιμές. Όσον αφορά τη μείωση του αριθμού των φαρμάκων ανάμεσα στους ασθενείς με ACG, στους 12 μήνες υπήρχε μία στατιστικά σημαντική μείωση κατά 67.13% (95% CI: 53.65–80.61%,p < 0.001), ενώ στους 24 μήνες το ποσοστό ελαττώθηκε στο 51.58% (95% CI: 42.55–60.62%, p < 0.001). Για τους ασθενείς με OAG στους 12 και 24 μήνες η μείωση του ποσοστού των φαρμάκων ήταν 45.52% (95% CI: 35.57–55.47%, p < 0.001) και 50.19% (95% CI: 42.53–57.85%, p < 0.001) αντίστοιχα. Η μείωση στην ΙΟΡ αφορούσε όλα τα επίπεδα προεγχειρητικής πίεσης, με τους οφθαλμούς που προεγχειρητικά είχαν μεγαλύτερη ΙΟΡ να πετυχαίνουν μεγαλύτερη πτώση της μετεγχειρητικά. Σύμφωνα με τη μελέτη, ενώ η ΙΟΡ μειώνεται ως αποτέλεσμα της φακοθρυψίας, το αποτέλεσμα αυτό εξασθενεί σε βάθος χρόνου. Εξαιτίας της ετερογένειας των επιμέρους μελετών, δεν είναι δυνατόν να προβλεφθεί η μετεγχειρητική πτώση της ΙΟΡ για ένα δεδομένο περιστατικό. Περιορισμοί της παρούσας μετα-ανάλυσης είναι η απουσία ενός γκρουπ control, καθώς και η απουσία περιόδου “wash out” των φαρμάκων προεγχειρητικά προκειμένου να καθοριστεί η πραγματική πίεση. Καταλήγοντας, η μελέτη υποστηρίζει ότι η φακοθρυψία ως μόνη επέμβαση μειώνει την ΙΟΡ σε γλαυκωματικούς ασθενείς καθώς και τον αριθμό των χρησιμοποιούμενων φαρμάκων. Περαιτέρω μελέτες απαιτούνται για να αναδειχθούν εκείνα τα χαρακτηριστικά που καθορίζουν το μέγεθος αυτής της μείωσης.
