
Α' μέρος
Για κάποιον ανεξήγητο λόγο οι Βαλκανικοί Πόλεμοι, οι οποίοι δόξασαν την Ελλάδα, διπλασίασαν εδαφικά την Ελλάδα κατά 93% και αύξησαν, επίσης, πληθυσμιακά την Ελλάδα εντάσσοντας στο κράτος εκατομμύρια αλύτρωτους αδελφούς, βρίσκονται υποτιμημένοι στην ιστορική μνήμη των περισσοτέρων Ελλήνων.
Στις απαρχές του 20ού αιώνα τα σύνορα του Ελληνικού κράτους τελείωναν, μετά την προσάρτηση της Θεσσαλίας το 1881, στη συνοριακή γραμμή της Μελούνας που αποτελούσε το όριο με τα εδάφη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Είχε προηγηθεί το 1864 η προσάρτηση των Επτανήσων που προστέθηκαν στα πρώτα σύνορα του Ελληνικού Κράτους, όπως αυτά είχαν οριοθετηθεί το 1832, δηλαδή στη γραμμή Αμβρακικού-Παγασητικού (Εικόνα 1).
Οι Βαλκανικοί Πόλεμοι αποτελούν ένα από τα τελευταία επεισόδια της ολοκλήρωσης του λεγομένου Ανατολικού Ζητήματος, δηλαδή της ανάκτησης εδαφών της παραπαίουσας Οθωμανικής Αυτοκρατορίας από διάφορα Βαλκανικά εθνικιστικά πλέον κράτη. Το θέατρο των Βαλκανικών Πολέμων είναι η Βαλκανική και ιδιαίτερα η γεωγραφική Μακεδονία, όπου όλοι οι εμπλεκόμενοι θεωρούν ότι υπάρχει αλύτρωτος εθνικός πληθυσμός.
Οι Βαλκανικοί Πόλεμοι είναι δύο:
α. Ο Πρώτος, όπου συγκρούονται οι χριστιανικοί λαοί της Βαλκανικής (Βούλγαροι, Σέρβοι, Έλληνες και Μαυροβούνιοι) με την Οθωμανική Αυτοκρατορία, και
β. Ο Δεύτερος, που ήταν το ξεκαθάρισμα μεταξύ των συμμάχων για τις εδαφικές διεκδικήσεις (Ελλάδα, Σερβία και Ρουμανία εναντίον της Βουλγαρίας).
Σημαντικό ρόλο, κατά τη διάρκεια από την έναρξη έως και τη λήξη των δύο αυτών Πολέμων, έπαιξε και ο έντονος ανταγωνισμός και η εναλλαγή συμφερόντων των Μεγάλων Δυνάμεων της εποχής (Ρωσία, Αυστροουγγαρία, Αγγλία και Γερμανία) που η κάθε μία απέβλεπε σε συγκεκριμένα οφέλη.
Ο Α΄ Βαλκανικός Πόλεμος ξεκίνησε στις 5 Οκτωβρίου του 1912 (διάγγελμα Γεωργίου Α΄) και έληξε οκτώ μήνες αργότερα με την υπογραφή της Συνθήκης του Λονδίνου στις 30 Μαΐου του 1913.
Ο Β΄ Βαλκανικός Πόλεμος ξεκίνησε στις 29 Ιουνίου του 1913 και έληξε ενάμισι μήνα αργότερα με την υπογραφή της συνθήκης του Βουκουρεστίου στις 10 Αυγούστου 1913.
Νωρίτερα, και συγκεκριμένα τον Μάρτιο του 1912, με την ενθάρρυνση των Ρώσων, η Σερβία και η Βουλγαρία υπέγραψαν συμμαχία εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Με βάση τη συμφωνία αυτή η Βουλγαρία θα προσαρτούσε τα εδάφη ανατολικά του Στρυμόνα και η Σερβία τα εδάφη βόρεια του όρους Σκάρδος. Οι δύο χώρες δεν συμφώνησαν για το μοίρασμα των εδαφών της Μακεδονίας. Αργότερα στη συμμαχία προσχώρησε και το Μαυροβούνιο.
Στην Ελλάδα, ο πρωθυπουργός τότε, Ελευθέριος Βενιζέλος, θεωρώντας ότι θα χανόταν η σημαντική ευκαιρία να υλοποιηθεί η δυνατότητα διεκδικήσεων για τη Μακεδονία, υπέγραψε τον Μάιο του 1912 συμφωνία με τη Βουλγαρία. Οι Βούλγαροι, ο πιο αξιόμαχος κατά τη γνώμη τους στρατός των Βαλκανίων, δεν θεωρούσαν υπολογίσιμη δύναμη τον Ελληνικό Στρατό, λόγω της τελευταίας ήττας του από τους Οθωμανούς στον Πόλεμο του 1897. Δέχτηκαν, λοιπόν, τη συμμαχία με την Ελλάδα, επειδή πίστευαν στο αξιόμαχο του Ελληνικού Στόλου, διαπραγματευτικό χαρτί του Ελευθερίου Βενιζέλου, καθώς θα μπορούσε να εμποδίσει τον ανεφοδιασμό του τουρκικού στρατού.
Συνεχίζεται…
Βιβλιογραφία
Μαυρογορδάτος, Θ. Γιώργος (2016). 1915 Ο Εθνικός Διχασμός. Εκδόσεις Πατάκη.
Η Καθημερινή. Επτά Ημέρες 20 Οκτωβρίου 2002. http://wwk.kathimerini.gr/kath/7days/2002/10/20102002.pdf
Βαλκανικοί Πόλεμοι. https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%92%CE%B1%CE%B